Izba ma promować pamięć o Powstaniu Warszawskim. Nasza działalność skierowana jest w szczególności do studentów Uczelni, ale także wszystkich osób, które chciałyby zgłębić przebieg Powstania oraz porozmawiać z jego uczestnikami. Projekt ma również na celu zainteresowanie młodzieży historią wydarzeń roku 1944 oraz zachęcić do odwiedzania Izby Pamięci.
Historia Pułku "Baszta" i udział Ryszarda Łazarskiego w Powstaniu Warszawskim
Początki zgrupowania AK Baszta sięgają listopada 1939 r., kiedy w harcerskich kręgach na Żoliborzu zawiązany został przez harcmistrza Ludwika Bergera oddział konspiracyjny. Wkrótce, stale rozwijający się batalion wraz z innymi oddziałami AK przekształcił się w pułk "Baszta". Jego głównym zadaniem było zdobywanie broni oraz innego sprzętu wojskowego na potrzeby akcji zbrojnych. Na początku 1942 roku "Baszta" weszła w struktury Armii Krajowej. Liczebność oddziału wzrosła do ok. 1500 żołnierzy podzielonych na pięć kompanii. Ze względu na ryzyko dekonspiracji, podjęto decyzję o zmianie nazwy na batalion "Tatry". Latem 1943 roku zgrupowanie przekształciło się w pułk piechoty składający się z trzech baonów: "Bałtyk", "Odra" oraz "Karpaty" oraz oddziałów pomocniczych. Jako teren operacyjny pułku na wypadek wybuchu powstania wyznaczono obszar Górnego Mokotowa, od ulicy Narbutta, aż do Wyścigów Konnych.
1 sierpnia 1944 roku, w dzień wybuchu Powstania Warszawskiego, pułk liczył już 2200 osób. Wśród nich znalazł się osiemnastoletni wówczas, przyszły Założyciel Uczelni Łazarskiego - Ryszard Łazarski. Jako żołnierz kompanii B2 "Wisła", należącej do batalionu "Bałtyk", uczestniczył pod dowództwem Eugeniusza Landenbergera w brawurowym ataku na budynek Szkoły Rękodzielniczej przy ul. Narbutta, bronionej przez około 400 żołnierzy SS. W skutek zbyt potężnego arsenału obronnego Niemców, w postaci ckm-ów, dział przeciwlotniczych i czołgów, powstańcy ponieśli duże straty.
Następnym celem jednostki, w której walczył Ryszard Łazarski było zdobycie szkoły przy ul. Woronicza. Akcja zakończyła się sukcesem. Żołnierzom udało się pojmać jeńców i przejąć ich sprzęt wojskowy.
Działania powstańcze na Mokotowie trwały do 26 września. Pomimo ofiarnej walki, pułk został zmuszony do kapitulacji. Części żołnierzy udało się przedostać do bezpieczniejszych obszarów miasta, reszta trafiła w ręce Niemców. Pomimo obietnic stosowania się do przepisów Konwencji Genewskiej, naziści rozstrzelali 120 powstańców. Ogromna grupa Polaków została przewieziona do obozów koncentracyjnych. Wśród internowanych znalazł się również Ryszard Łazarski. Początkowo trafił do Niemiec, a następnie przetransportowano go do Szwecji. Do ojczyzny wrócił dopiero po wojnie.
Za zasługi podczas Powstania Warszawskiego, pułk "Baszta" został odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari.
Ryszard Łazarski, jako uczestnik zgrupowania, uhonorowany został także licznymi odznaczeniami: Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Armii Krajowej, a także Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
